Piroksikam, köpeklerde bazı kanserlerin tedavisi için kullanılan bir ilaçtır. Bazen artrite bağlı ağrı ve enflamasyonu tedavi etmek için kullanılabilir, ancak bu daha az yaygındır. Piroksikam, Feldene ticari adıyla da anılabilir.
Piroksikam Ne İşe Yarar?
Piroksikam, NSAID olarak da bilinen steroidal olmayan bir anti-enflamatuar ilaçtır. NSAİİ’lerin oksikam sınıfında yer alır ve seçici olmayan bir COX inhibitörüdür, yani hem COX-1 hem de COX-2’yi inhibe eder. Siklooksijenaz veya COX, izozim adı verilen bir enzim ailesidir. Her bir tip, vücut hücrelerinde hormon benzeri etkileri olan lipidler olan prostaglandinler üretir.
COX-1 tarafından üretilen prostaglandinler, vücut fonksiyonlarını destekleyen dengeyi tanımlayan bir terim olan homeostazı etkiler. COX-1 böbrek fonksiyonlarını, gastrointestinal sistemi ve kan pıhtılaşmasını etkiler. COX-2 prostaglandinleri vücutta enflamasyon olduğunda artar ve ağrı, şişme ve ateşi kolaylaştırır.
İlaç ağrı ve enflamasyonu hafifletir, ancak homeostaz ile ilgili süreçleri de etkileyerek potansiyel olarak istenmeyen yan etkilere yol açabilir.1
Ek olarak, piroksikamın anti-tümör etkileri olduğu gösterilmiştir ve köpeklerde bazı kanserleri tedavi etmek için kullanılmaktadır. Piroksikamın tümörleri etkileme süreci tam olarak anlaşılamamıştır; yeni kan damarlarının büyümesini engellediği ve bazı tümörlerde hücre ölümünü teşvik ettiği düşünülmektedir.2
Piroksikam, daha etkili NSAİİ’ler mevcut olduğu için köpeklerde ağrı ve enflamasyon tedavisinde yaygın olarak kullanılmaz. En yaygın kullanımı, duyarlı kanser türlerini tedavi etmektir.
Piroksikamın Tedavi Edebileceği Hastalıklar/Sorunlar
Piroksikam bazen iltihabı azaltmak ve osteoartrit gibi durumlarla ilişkili ağrıyı hafifletmek için kullanılır. Bununla birlikte, daha yaygın olarak belirli kanser türlerini, özellikle de mesane kanserini tedavi etmek için kullanılır. İlaç ağrı ve iltihap tedavisi için etiketlendiğinden, kanser tedavisi için piroksikam “etiket dışı” veya “ekstra etiket” kullanımı olarak kabul edilir.
Piroksikam en yaygın olarak mesane kanseri için kullanılır. Ayrıca kolon, prostat ve meme bezleri kanserlerini tedavi etmek için de reçete edilebilir. Piroksikama en duyarlı olduğu düşünülen kanser türleri arasında geçiş hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve meme adenokarsinomu bulunmaktadır.1
Köpekler tipik olarak piroksikam ile günde bir kez dozaj şeklinde tedavi edilir. Gastrointestinal rahatsızlık olasılığını azaltmak için bu ilacın yiyecekle birlikte verilmesi önerilir.1
Piroksikam Kullanımının Yan Etkileri
Piroksikamın tipik yan etkileri diğer NSAİİ’lerin yan etkilerine çok benzer.1
- Kusma (kanlı veya kansız)
- İshal (kanlı veya kansız)
- İştah kaybı
- Gastrointestinal ülserasyon ve/veya kanama
- Siyah, katran rengi dışkı (dışkıda sindirilmiş kan)
- Böbrek hasarı
- Karaciğer hasarı
- Uzun süreli veya açıklanamayan kanama/pıhtılaşma güçlüğü
- Merkezi sinir sistemi sorunları (nadir)
Piroksikam verirken köpeğinizde herhangi bir yan etki fark ederseniz, ilacı bırakın ve hemen veteriner hekiminize başvurun. Aşırı kanama, aşırı uyuşukluk, ani çökme veya diğer ciddi hastalık belirtileri görürseniz, köpeğinizi derhal en yakın açık veteriner tesisine götürmelisiniz.3
Köpekler için Piroksikam Kullanmadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler
Piroksikam reçete etmeden önce, veteriner hekiminiz muhtemelen köpeğinizin organ fonksiyonlarını ve genel sağlığını değerlendirmek için laboratuvar çalışması yapmak isteyecektir. Yüksek böbrek değerleri veya yüksek karaciğer enzimleri olan köpekler piroksikam için ideal adaylar değildir.1 Ayrıca, kalp hastalığı geçmişi olan köpeklerin piroksikam kullanımından kaynaklanan komplikasyon riski artar, bu nedenle veteriner hekiminiz ilacın risklerini ve getirilerini sizinle birlikte tartmak isteyebilir.
Bazı ilaçlar piroksikam ile aynı anda alınmamalıdır. Diğer NSAİİ’ler (aspirin, karprofen, meloksikam, derakoksib ve diğerleri gibi) veteriner hekiminiz aksini önermedikçe piroksikama başlamadan önce kesilmelidir. Bunun nedeni, birden fazla NSAİİ’nin aynı anda kullanılmasının GI rahatsızlığı, GI ülseri, karaciğer veya böbrek hasarı ve anormal kanama gibi yan etki risklerini büyük ölçüde artırabilmesidir. Piroksikam ile birlikte steroid verilmesi de aynı yan etkilere yol açabilir.
Kaçınılması gereken diğer ilaçlar arasında bazı antibiyotikler (aminoglikozidler gibi), bazı kemoterapi ilaçları (sisplatin ve metotreksat gibi), kalp ve tansiyon ilaçları, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar (siklosporin ve takrolimus gibi), antikoagülanlar, fenobarbital (nöbetleri kontrol etmek için kullanılan bir ilaç) ve bazı antidepresanlar bulunur. Köpeğinize verdiğiniz tüm ilaçları, takviyeleri ve bitkisel ilaçları veterinerinize bildirdiğinizden emin olun.
Uzun süreli piroksikam tedavisi gören köpeklerin rutin izlemeye ihtiyacı olacaktır. Bu genellikle organlarda hasar olmadığından emin olmak için her üç ila altı ayda bir kan testlerini içerir. Buna ek olarak, köpekler veteriner hekiminiz tarafından önerilen rutin muayeneleri yaptırmalıdır. Bu sadece veterinerinizin piroksikamdan kaynaklanan hasarı aramasına izin vermekle kalmaz; aynı zamanda veterinerinizin köpeğinizin kanseri üzerindeki etkisini izlemesini sağlar.
Makale Kaynakları Point Pet, makalelerimizdeki gerçekleri desteklemek için yalnızca hakemli çalışmalar da dahil olmak üzere yüksek kaliteli kaynaklar kullanır. İçeriğimizi nasıl doğru, güvenilir ve güvenilir tuttuğumuz hakkında daha fazla bilgi edinmek için editoryal sürecimizi okuyun.
-
Piroksikam. VCA Hastaneleri.
-
Mohammed SI, Bennett PF, Craig BA, et al. İnsan invaziv mesane kanserinin köpek modelinde siklooksijenaz inhibitörü piroksikamın tümör yanıtı, apoptoz ve anjiyogenez üzerindeki etkileri. Cancer Res. 2002;62(2):356-358.
-
Köpeklerde Acil Durumlar. VCA Hastaneleri.